ABD ve IRAK
ŞÜKRÜ ELEKDAĞ
ABD askeri harekatı sonucu Saddam rejiminin devrilmesinden bu yana üç yıl geçti. Bu harekatın sonuçları Amerikan halkını yönetenler ve tüm Amerika halkı için herhalde çok düşündürücüdür. Bir iç savaşa doğru sürüklendiği izlenimi gittikçe güçlenen Irak'ın içler acısı durumu yanında, bu savaşın sonucunda ABD'nin baş düşmanı İran'ın güçlendiğini herhalde hiçbir Amerikalı yetkili inkar edemez. Başlıca rakibi Saddam'dan kurtulan ve Irak'taki yandaşları Şiilerin güçlenmesinden dolayı çok kazançlı olan İran, artan petrol fiyatlarından da yararlanıyor. Ayrıca yine Amerika'nın Irak macerası ile irtibatlı olarak Hamas'ın Filistin seçimlerini açık farkla kazanması, Lübnan'da Hizbullah'ın ve Mısır'da Müslüman Kardeşler'in güç kazanmaları da İran'ın kâr ve Amerika'nın zarar hanelerine yazılacak önemli gelişmelerdir. El-Kaide terör örgütünün Irak'a yerleşmesi de ABD için önemli bir sorun teşkil ediyor.
Savaşın başından beri 2200 kadar can kaybı veren Amerika'nın karşılaştığı dev ekonomik sorunların da üzerinde durulması gerekiyor. 2005 yılında dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD hazinesinin borcu 8 trilyon 092 milyar dolara yükseldi. Amerikan hazinesinin 4 trilyon 185 milyar piyasalara, 3 trilyon 907 milyar dolar da kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlara borcu bulunuyor. Maastrich Kriterleri'ne göre bir ülke borçlarının GSMH'ya oranının yüzde 60'nı, bütçe açığının da yüzde 3'ünü aşmaması gerekiyor. ABD'nin borçları şimdiden yüzde 78'lere, bütçe açığı da yüzde 6'lara ulaştı. ABD hazinesine en fazla borç veren ülkelerin başında Japonya ve Çin geliyor. Amerika, cari işlemler açığını finanse etmek için sürekli dolar basıyor. Bu dolarlar varlık ve zenginlik güvencesi amacıyla değişik ülke hazinelerinde döviz rezervleri olarak, milyarlarca insanın da banka hesaplarında veya ellerinde varlık olarak değerlendiriliyor. Amerika Birleşik Devletleri'nin yaklaşık 1 milyon askeri silah altında bulunuyor. Amerika'nın 2005 savunma bütçesi, 2005 yılı Türkiye bütçesinin yaklaşık 3 katı, yani 440 milyar dolar. Irak'ta ABD başkanı Bush'un ifadeleri ile "yanlış istihbarat sonucu" on binlerce masum insanın ölümüne neden olan savaşa her ay, 4,5 milyar dolar olmak üzere Amerika, bu güne kadar, 205 milyar dolar harcamış bulunuyor. Ayrıca Irak savaşının ABD'ye maliyetinin Beyaz Saray'ın öngördüğü miktarları aşarak trilyon dolarlara varmasından da korkuluyor.
Uğranılan muazzam maddi kayıplar kadar önemli olarak, Irak savaşı ABD'nin tüm dünyada büyük itibar kaybına uğramasına da neden oldu.
Abu Garib Hapishanesinden dünyaya yayılan insanlık dışı görüntüler ABD'nin imajına tarifi zor darbeler indirdi. Küba adasındaki Guantanamo üssünde yıllardır yargı hakkı dahi tanınmadan alıkonulan 500 tutuklunun durumu tüm dünya vicdanını yaralamıştır. O kadar ki, ABD'nin büyük etki ve ağırlığına rağmen Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu 17 Şubat 2006 tarihinde yayımladığı raporda Guantanamo'daki tutukluların ya yargılanmaları ya da serbest bırakılmaları talep edilmiştir. Avrupa Parlamentosu da bu rapora desteğini açıklamıştır Abu Garib ve Guantanamo'daki insanlık dışı uygulamaların benzerlerinin Afganistan'daki Bargam üssünde de yapıldığı bilinmektedir.
Dileyelim ki, Irak'taki gelişmeler bu ülkeyi ve bölgemizi daha büyük yangınlara sürüklemesin.
05.03.2006
..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder